‘Oorlog’ met Kasparov

30-4-2020: Ziet dat er niet vredelievend uit?

30-4-2020: In het volgende stukje vertelt Tom Fürstenberg over zijn contacten met grootmeesters, waaronder die met Kasparov.

Vele schaakvrienden.., maar een ‘koude oorlog’ met Kasparov.

Tom Fürstenberg

In België, waar ik in 1968 naartoe verhuisde werd ik lid van de schaakclub Anderlecht en toen ze in de jaren ’70 in acute geldnood kwamen werd voor fl. 250 ‘lid voor het leven’ ingesteld. Dat heb ik toen gedaan en mocht gelijk penningmeester worden.

Aangezien ik een sponsor wist te strikken hebben o.a. Jan Timman, Genna Sosonko, Gert Ligterink, Herman Grooten en John van de Wiel enkele jaren voor onze club gespeeld en hebben we het in de Europacup ooit eens tot de halve finale gebracht door achtereenvolgens Wenen, Budapest en Belgrado uit te schakelen. Wij strandden toen op Moskou waar toen o.a. Geller en Yusupov voor speelden!

In de ‘80er jaren was ik ook betrokken bij de organisatie van de S.W.I.F.T-tournooien in Brussel. Bij die gelegenheid ontmoette ik Kasparov voor het eerst. Hij had de gewoonte voor de aanvang van de partij even langs de V.I.P.-room te lopen en als iemand dan goedenmiddag zei, kwam er geen antwoord. Ook na de partij, als hij met z’n tegenstander analyseerde, sprak hij alleen met deelnemende collega’s. Toen de hoofdsponsor Bessel Kok hem eens vroeg of hij wat wilde drinken was het antwoord kortaf: ‘Nee.’

Tijdens het toernooi had ik veel foto’s genomen en kennelijk kreeg Kasparov daar lucht van want terwijl ik na afloop van het toernooi in de lobby van het Sheraton hotel op iemand zat te wachten, liep hij op mij af en vroeg of hij die foto’s mocht zien en er een paar uitzoeken aangezien hij die voor zijn moeder wilde meebrengen. Toen zei ik; ‘Garry, jij mag foto’s uitzoeken, maar ik zou wel eens willen weten hoe het toch komt dat als je mensen nodig hebt dat je ze weet te vinden, maar anders niet ziet staan?’ Daar had hij niet van terug; ‘Oh, als het zo gaat hoef ik die foto’s niet meer te hebben.’ Ik maakte hem duidelijk dat hij best die foto’s mocht uitzoeken maar dat hij een onbeleefde jongeman was. Hij keek mij stomverbaasd aan en zakte langzaam in een van de comfortabele fauteuils. ‘Ik geloof dat je gelijk hebt, maar voor en na de partijen ben ik zo geconcentreerd dat ik vaak de mensen niet zie staan of hoor als ze iets tegen me zeggen.’ Dat leek mij een heel plausibele verklaring en dat zei ik hem ook. Het gevolg was dat we elkaar excuses aanboden!
‘Kom vanavond naar mijn hotelkamer en breng je vrouw mee en dan kan ik wat foto’s uitzoeken!’ zei hij. Zo gezegd zo gedaan en ’s avonds was het heel gezellig op zijn kamer waar hij voor champagne, broodjes met zalm en kaviaar had gezorgd. Mijn vrouw had haar camera meegenomen.

Járen later was ik met David Bronstein bij een van de Fontys-tournooien in Tilburg waar ook Kasparov aan deelnam. In de perskamer stapte Kasparov direct op Bronstein af en gaf hem allervriendelijkst een hand. Mij negeerde hij volkomen.

Nadat Bronstein en Kasparov gezellig hadden zitten praten en wat stellingen op het bord hadden bekeken liep Kasparov weg aangezien een juffrouw van de russische televisie op hem stond te wachten.

Bronstein zei mij toen dat hij dacht dat Kasparov iets tegen mij had. ‘Wat?!’ riep ik uit en rende achter Kasparov aan en tikte hem op de schouder en vroeg hem of dat waar was. Hij bevestigde dat en daarop vroeg ik waarom. Hij zei toen letterlijk en ik laat het onvertaald: ‘Your face reminds me of something unpleasant, but I have forgotten what it is!!!’

Daarop kreeg ik de slappe lach en kon hem tussen het snikken door vertellen dat ik hem ooit een onbeleefde jongeman had genoemd.

‘That’s it, that’s it!’ riep hij uit. Toen ik hem vroeg of het wel normaal was dat je op iemand kwaad bent terwijl je niet weet waarom, liep hij door.

Weer jaren later hebben we vrede gesloten toen hij voor een simultaan in België was!