Dubbel paardoffer

Door Leon

Afgelopen maandag speelde ik in de interne competitie een partij tegen Johan. Na een paar merkwaardige paardmanoeuvres van zwart (Pb8-d7-b8 en Pg8-f6-d7) is de volgende stelling ontstaan, waarin ik met wit aan zet ben.

Leon – Johan. Stelling na 15… Pfd7

Wit heeft een ontwikkelingsvoorsprong en zijn stukken staan actief. Ik dacht na over een mogelijkheid om gebruik te maken van de sterke positie van het paard op e5. Mijn eerste gedachte was een paardoffer op d5. Hoe zou dit uitpakken? Zwart moet natuurlijk slaan en na 16. Pxd5 exd5 17. Dxd5 ontstaat de volgende stelling (zie analysediagram 1).

Leon- Johan. Analysediagram 1 na 17. Dxd5

De zwarte toren op a8 staat aangevallen, maar zwart kan twee vliegen in één klap slaan middels 17… Pb6!, waarmee hij tegelijkertijd zijn toren dekt en mijn dame aanvalt. Hiermee komt wit niet verder, besloot ik.

Na enig nadenken zag ik daarom van slaan op d5 af en speelde ik 16. e4, wat overigens ook een goede zet is. Uiteindelijk verzuimde ik munt te slaan uit mijn goede stelling en de partij verzandde, na goed tegenspel van Johan, in remise.

Bij de analyse thuis bleek echter dat wit hier wel degelijk zijn paard kan offeren. Sterker nog, hij kan beide paarden offeren! Nóg sterker, hij kan beide paarden achter elkaar offeren! En nog mooier, hij kan ook nog kiezen welk paard hij het eerst offert!

Behalve een paardoffer op d5 hangt er namelijk ook nog een paardoffer op g6 in de lucht. Ik had die mogelijkheid wel bekeken, maar niet op waarde geschat.

Uit de analyse blijkt dat wit zowel 16. Pxd5 als 16. Pg6 kan spelen.

Variant A: 16. Pg6!

Deze laatste mogelijkheid is het duidelijkst: 16. Pg6! fxg6 (gedwongen, anders verliest zwart zonder meer de kwaliteit) en nu het tweede paardoffer: 17. Pxd5!

Leon – Johan. Analysediagram 2 na 17. Pxd5!

Wanneer zwart besluit dit tweede paardoffer niet aan te nemen en bijvoorbeeld 17… Df7 speelt, volgt 18. Lxd6 exd5 (18… Dxf2† 19. Kh2 is slechter voor zwart) 19. Lxf8 en nu is weer een interessante stelling ontstaan:

Leon – Johan. Analysediagram 3 na 19. Lxf8

Zwart staat hopeloos: op 19… Kxf8 volgt 20. Txc8†, op 19… Dxf8 volgt 20. Dxd5† met torenwinst op a8 en na 19… Pb6 20. Ld6 staat wit ook gewonnen.

Zwart moet vanuit analysediagram 2 na 17. Pxd5! dit tweede offer dus wel aannemen. Dan gaat het als volgt verder: 17… exd5 18. Dxd5† Df7 en we zijn bij de volgende stelling aangekomen:

Leon – Johan. Analysediagram 4 na 18… Df7

Hier moet wit niet de fout maken de toren op a8 te slaan, want na 19. Dxa8? Lxf4 heeft zwart meer dan voldoende tegenspel. In plaats daarvan speelt wit 19. Dxf7†! en zwart staat voor de onaangename keuze tussen 19… Kxf7 20. Lxd6 of 19… Txf7 20. Txc8†, in beide gevallen met goede kansen voor wit. Zwart staat namelijk wel een paard voor, maar zijn stukken staan zo op een kluitje dat hij ze niet kan ontwarren, en bovendien heeft wit twee verbonden vrijpionnen in het centrum. Een voorbeeldvariant van de computer is 19… Kxf7 20. Lxd6 Td8 21. Le4 Ta7 22. Ld5† Ke8 23. e4 en volgens de computer staat wit bijzonder goed (zie volgend diagram).

Leon – Johan. Analysediagram 5 na 23. e4

Niet een variant die je achter het bord uitrekent wanneer je nadenkt over de vraag of het een goed idee is om je paard te offeren!

Tot zover de vertakkingen die het gevolg zijn van variant A na 16. Pg6.

Variant B: 16. Pxd5!

We gaan terug naar de beginstelling.

Leon – Johan. Stelling na 15… Pfd7

Wanneer wit 16. Pxd5 speelt, volgt 16… exd5. Deze stelling is een apart analysediagram waard. Zoals ik aan het begin van dit artikel vermeldde, zag ik van slaan op d5 af omdat ik dacht dat zwart na 17. Dxd5 Pb6 geen problemen had. Bij nadere analyse blijkt echter dat wit beter heeft dan 17. Dxd5, namelijk 17. Pg6!

Ook hier offert wit zijn tweede paard. Het vervolg is gedwongen: 17… fxg6 18. Dxd5† Df7 en nu is de stelling ontstaan uit analysediagram 4:

Leon – Johan. Analysediagram 4 na 18… Df7

Zoals we hebben gezien moet wit hier voortzetten met 19. Dxf7† en dan verder zoals boven geanalyseerd.

Conclusie: zowel 16. Pxd5! als 16. Pg6! bieden wit goede kansen. Beide varianten komen neer op zetverwisseling: in beide gevallen offert wit zijn beide paarden en bij het beste tegenspel van zwart ontstaat er een stelling waarin wit een stuk minder heeft, maar volgens de computer duidelijk beter staat (zie analysediagram 5).

Leon – Johan. Analysediagram 5 na 23. e4

In een praktische partij is deze stelling overigens nog niet zo gemakkelijk gewonnen, denk ik. Daarom was mijn keuze 16. e4 in de beginstelling misschien nog niet zo gek. Wel jammer dat het dubbele paardoffer niet op het bord kwam…

Partij-analyse Olaf Soons – Derk-Jan Morelis

Door Olaf

Afgelopen vrijdag mocht ik als invaller in het eerste team van de avondcompetitie wederom de fiets pakken naar SCC De Biechten om het op te nemen tegen onze schaakbroeders van HMC. Een fijne speellocatie, al zou de bar een uurtje langer open mogen blijven wat mij betreft. Vooraf wisten we al dat we sterke tegenstanders zouden treffen en uiteindelijke uitslag reflecteerde dat ook: we verloren met 3-1.

De enige winstpartij kwam voor rekening van Luigi. Ik heb niet veel ervan kunnen zien, maar het leek erop dat Luigi de hele partij lang zijn tegenstander in zijn greep had en het spel gedecideerd naar een mooie overwinning leidde.

David moest na de opening een paard van tegenstander op veld d5 toelaten. Hoewel het optisch gevaarlijk leek, kon het paard geen echte dreiging vormen voor de stelling. Toch won de tegenstander uiteindelijk een pion en moest David niet lang daarna de witte vlag hijsen.

Leon kwam naar eigen zeggen niet al te best uit de opening. Zijn tegenstander wist Leon slim een opening in te manoeuvreren die Leon niet vaak speelt. Na een ingewikkeld gevecht ging Leon iets slechter een eindspel in. De fase van tijdsnood brak aan en Leon moest uiteindelijk zijn hoofd buigen voor de sterk spelende tegenstander.

Ik verloor mijn partij ook. Een onjuiste offer van mijn kant gaf de doorslag. Zie mijn verslag hieronder. Vooraf had ik al gezien dat ik vermoedelijk een sterke tegenstander zou treffen. Daarom koos ik ervoor om mij niet in te laten met verwikkelingen in de hoofdvariaties van de Najdorf en ging na zet 11 al snel een zijpad op met 12. Df4.

Ondanks het teamverlies was het een genoeglijke avond met mooie partijen en een goede sfeer. Ik heb al weer zin in de start van de 3e periode van de interne competitie!

Winst in Den Bosch

Door Leon

Het is inmiddels alweer twee weken geleden, maar op zaterdag 3 februari speelde het eerste team van De Kentering in de zaterdagcompetitie tegen HMC 3.

We speelden een uitwedstrijd in De Biechten, de thuishaven van HMC, prettig op fietsafstand van Rosmalen.

Tegelijk met onze wedstrijd speelden er nog vijf andere teams van HMC, waaronder het eerste, dat in de Meesterklasse uitkomt. Altijd leuk om daar tijdens de partij even een kijkje te nemen. Bovendien kwam HMC 4 uit tegen De Vughtse Toren, twee teams die in dezelfde klasse uitkomen als wij.

Een volle speelzaal, gezellige drukte, een mooie ruimte om te praten en te analyseren aan de bar, een goede bierkaart, kortom: gunstige omstandigheden voor het spelen van een externe wedstrijd!

Ik speelde aan het eerste bord met wit tegen een oude bekende, Loek Mostertman. Ik ben jarenlang lid geweest van HMC en kende dus de meeste tegenstanders goed. Loek opende met zijn vertrouwde Oude Benoni, kwam gedrukt uit de opening en besloot op de dertiende zet tot een pionoffer om tegenspel te krijgen.

Leon – Loek na 13. Dd2.

Loek speelde hier 13… b5. Een dubieus offer, je verwacht eerder iets als 13… f5. Ik sloeg de pion en kreeg zodoende een vrijpion op de a-lijn, terwijl zwart nog geen enkel tegenspel op de koningsvleugel had.

Op de 19e zet speelde Loek eindelijk toch 19… f5, maar dat had als nadeel dat mijn paard via g5 het prachtige veld e6 kon bereiken. Zwart kon dit paard niet ongemoeid laten en probeerde het paard af te ruilen. We zijn dan bij de volgende stelling gekomen.

Leon – Loek na 25… Pf8.

Zwart heeft 25… Pf8 gespeeld om het paard op e6 af te ruilen. Ik dacht nu enkele minuten na over 26. Db5, wat een zeer sterke zet zou zijn. Na 26… Pxe6 27. dxe6 Txe6 28. Pd5 staat wit overwegend. Ik zag echter spoken en ruilde zelf het paard af op f8, waarna het witte voordeel nog maar minimaal is.

In de hierop volgende zetten zette zwart een aanval in op de koningsvleugel. Hij speelde 27… f4 en ik werd in de verdediging gedrongen. De ver opgerukte pion op a6 deed er even niet meer toe, want zwarts dreigingen werden acuut.

Gelukkig beging ook zwart nu een onnauwkeurigheid. In de stelling na 30. Txf3 is 30… Dd8 goed voor zwart. Ik heb tijd weggegooid met de vreemde zet 27. Ta5, met het idee ooit eens Tb5-b7 te spelen, maar dat bleek een illusie en zwart heeft nu het heft in handen.

Leon – Loek na 30. Txf3.

Zwart speelde hier 30… g5, waarschijnlijk met de bedoeling de open g-lijn te gebruiken voor een aanval op de witte koning, maar hiermee geeft hij zijn voordeel weg. Na 31. hxg5 Dxg5† 32. Kf2 Tg8 33. Pe2 Tg7 34.Th3 is de volgende stelling ontstaan.

Leon – Loek na 34. Th3.

Volgens de computer is de stelling helemaal in evenwicht, bijvoorbeeld na 34… f3 35. Txf3 Dd2 36. Tb5. Een ingewikkelde stelling, maar blijkbaar wegen de kansen tegen elkaar op.

Loek ging echter op jacht naar de a-pion en speelde 34… Tga7. Ik speelde 35. Ta1 en toen Loek met 35… Txa6 de pion sloeg volgde het mooie geometrische 36. Th1.

Leon – Loek. Slotstelling na 36. Th1.

Deze zet was Loek volstrekt ontgaan. Zwart heeft de witte vrijpion veroverd, maar kan nu zijn loper op h6 niet meer dekken. Het is meteen uit en na enig nadenken gaf Loek zich gewonnen.

Inmiddels had David op bord twee met zwart in een partij uit één stuk zijn tegenstander van het bord gespeeld. Hij offerde een stuk in de opening en kreeg daardoor vrije toegang tot de koning van zijn tegenstander, die hulpeloos in het midden stond.

Het beslissende halfje werd binnengebracht door Ralf, die in een verraderlijk eindspel het zekere voor het onzekere nam en remise aanbood.

Winst dus tegen HMC 3! We zijn dit team nu in de stand gepasseerd. Ondertussen had HMC 4 met De Vughtse Toren afgerekend, met als vreemd gevolg dat HMC 4 nu meedoet om het kampioenschap, terwijl HMC 3 moet oppassen om niet te degraderen.

 

HMC 3

 

 

Kentering 1

 

 

L. Mostertman

1864

 

L. ter Beek

1843

0-1

A. Asa

1642

 

D. Bruggeman

1731

0-1

C. van Zelst

1751

 

O. Soons

1601

½-½

K. van den Nieuwenhof

1743

 

W. van Eijk

1597

1-0

K. Hendriks

1731

 

J. Knuvers

1555

½-½

M. van Ooijen

1692

 

L. de Mas

1639

1-0

C. Nuijten

1703

 

H. van Eijk

1634

0-1

E. Merx

1594

 

R. Duong

½-½

 

1715

 

 

1657

3½-4½

 

De volgende wedstrijd spelen we op 2 maart, thuis tegen HMC 4. Dankzij de mooie overwinning op HMC 3 staan we nu op 3 matchpunten uit 5 wedstrijden. We hebben ons in de strijd tegen degradatie dus wat lucht verschaft, maar waarschijnlijk moeten er in de laatste twee competitiewedstrijden nog wel een of twee matchpunten worden gescoord!

Snelle potjes OTB schot in de roos :)

Door David

Enige jaren geleden stuitte ik op de afkorting ‘OTB’ die ik niet kende en niet zomaar ontleed kreeg. Bijvoorbeeld in zinnen als ‘zo’n zet vind je met de computer direct, maar OTB is het niet zo eenvoudig.‘ Onmiddellijk Ter plekke Bedacht? Het is de Engelse uitdrukking ‘Over the board’ die schakers gebruiken als zij een zet in de partij zelf tijdens een wedstrijd bedenken en niet thuis achter de computer vinden. Eigenlijk nog niet zo’n slechte vertaling dus, die Nederlandse variant van mij.

Nick van den Heuvel, Dave Wildschut

Het is een begrip dat in het snelschaaktoernooi van afgelopen maandag 5 februari een extra dimensie kreeg. Ook letterlijk ‘Over the real chess board’. Sommige deelnemers noemden als motivatie om mee te doen, dat ze het leuk en spannend vonden om, na maanden of soms jaren online schaken en van die mooie online cursussen volgen, eens in het echt te proberen hoe ver ze inmiddels waren en zich al konden meten met ervaren clubspelers. Dan is zo’n open, laagdrempelig toernooitje op een regenachtige maandagavond een ideale gelegenheid. Schot in de roos dus voor ons als club om die kans te bieden. 

Met het noemen van de roos is het bruggetje makkelijk gelegd naar de uitslag van het snelschaaktoernooi nieuwe stijl, de trofee en de winnaar daarvan. Jan Douwes uit Tilburg won De Roos van Rosmalen, en kreeg deze na een echt spannend snelschaaktoernooi uit handen van Pieter Roos. ‘Makkie‘ had Johan nog geappt, toen Jan Douwes met een rating van boven 1800 zich op het laatste moment aanmeldde. ‘Hij is met snelschaken 2000+ maar inderdaad Johan…makkie! 😉‘ vulde Bart aan. Dat van die rating klopte (Fide Blitz rating 2058), dat van dat makkie niet. Alleen Leon kon hem zeven ronden lang bijbenen. Beiden gingen na zeven ronden aan kop met 6 uit 7, terwijl de rest van de sterke kopgroep met types als Leendert Pols (De Stukkenjagers), Nico van Brakel, Ton Snoeren, Davuod Maghaddam (HMC), Niels Feijen (WLC), Olaf Soons en Xiheng Zhang (HMC) gaandeweg hun achterstand op de koplopers zagen groeien. In de laatste ronde verloor Leon van de oom van Bart, Leendert Pols, en won Jan Douwes van Davuod Maghaddam, en daarmee het toernooi.

Xiheng Zhang, Bart van den Berg

Xiheng Zhang blijft prijzen in Rosmalen ophalen: net als bij het rapidtoernooi in november ging hij met de ratingprijs in de groep 1300 – 1600 naar huis, en dat nog wel met een enigszins grieperig hoofd: vrijdag en zaterdag had hij nog op bed gelegen. Maar hij wilde per se meedoen met dat leuke toernooi in Rosmalen. Gelijk heeft hij, gezellig was het. En ondanks het ontbreken van een printerkabeltje liep het allemaal op rolletjes, vooral door het monnikenwerk van Luigi om alle indelingen dan maar handmatig op te schrijven op overzichtelijke lijsten. Waarvoor veel dank!

De eindstand vind je op pagina 2024 Eindstand Snelschaken, en foto’s na de Lees verder link –> Lees verder